Sorbitol là thuốc không kê đơn thuộc nhóm thuốc nhuận tràng thẩm thấu dùng để điều trị táo bón. Thuốc sorbitol có thành phần là gì? Dùng sorbitol như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn đọc giải đáp những thắc mắc đồng thời cung cấp những thông tin hữu ích về thuốc được sử dụng phổ biến này.
Mục lục
1. Sorbitol là thuốc gì?
Sorbitol là thuốc nhuận tràng, thuộc nhóm nhuận tràng thẩm thấu. Thuốc dùng để điều trị táo bón sau khi người bệnh đã có những thay đổi về thói quen sinh hoạt nhưng tình trạng táo bón vẫn chưa được cải thiện.
Thuốc sorbitol có thành phần chính là hoạt chất sorbitol. Hoạt chất sorbitol có công thức phân tử là C6H14O6, chứa nhiều nhóm hydroxyl, thúc đẩy hydrat hóa các thành phần trong ruột, tăng áp lực thẩm thấu kéo nước vào lòng ruột làm mềm phân, giúp đi ngoài dễ dàng hơn.
Thuốc có các dạng bào chế chính sau:
- Thuốc bột Sorbitol uống: Dạng gói bột 5g, khởi phát tác dụng sau khi dùng khoảng từ 1-4 h.
- Dung dịch Sorbitol uống: Là dung dịch sorbitol 70%, khởi phát tác dụng sau khi dùng khoảng từ 1-4 h.
- Thuốc thụt tháo Sorbitol: Thuốc dùng để đặt trực tràng khởi phát tác dụng sau khi dùng khoảng 15-30 phút
2. Cơ chế thuốc nhuận tràng Sorbitol
Thuốc sorbitol 70% là dung dịch ưu trương, mang lại các tác dụng sau đây:
- Kéo nước vào lòng ruột nhờ tác dụng thẩm thấu làm cho phân trở nên mềm và dễ tống xuất ra ngoài hơn.
- Nước đi vào các mô trong ruột kích thích tăng nhu động ruột và tăng khả năng tống phân.
Từ các cơ chế trên, sorbitol có tác dụng giảm táo bón và làm sạch ruột.
3. Chỉ định – chống chỉ định thuốc Sorbitol
Chỉ định
Với tác dụng nhuận tràng, giảm táo bón, sorbitol được chỉ định trong một số trường hợp sau:
- Điều trị táo bón thường xuyên, táo bón mạn tính
- Điều trị chứng rối loạn tiêu hóa, táo bón và khó tiêu
- Làm sạch ruột trước khi thực hiện các thủ thuật đường ruột
Chống chỉ định
Để đảm bảo an toàn, hiệu quả khi sử dụng, thuốc sorbitol chống chỉ định trong các trường hợp sau:
- Người mẫn cảm với bất cứ thành phần nào của thuốc
- Người mắc các bệnh viêm đại tràng thực thể (như viêm loét đại – trực tràng, bệnh Crohn), hội chứng tắc ruột hay bán tắc, đau bụng chưa rõ nguyên nhân.
- Người bị vô niệu
- Người bị tiêu chảy, suy thận, suy tim sung huyết
- Người bệnh không dung nạp fructose do di truyền
4. Liều dùng – cách sử dụng
Tùy từng dạng bào chế mà thuốc nhuận tràng Sorbitol có liều dùng và cách sử dụng khác nhau:
Đối với dạng thuốc bột (5g)
Khi dùng để điều trị chứng khó tiêu: Thuốc nên được dùng trước bữa ăn hoặc khi tình trạng khó tiêu xuất hiện, người lớn có thể dùng 1-3 gói mỗi ngày.
Khi dùng để điều trị táo bón:
- Người lớn dùng 1 gói vào lúc đói, buổi sáng.
- Trẻ em chỉ nên dùng liều bằng ½ liều của người lớn (tức là nửa gói)
Lưu ý: Bạn hãy pha 1 gói với ½ cốc nước (khoảng 100ml nước) và uống trước bữa ăn 10 phút.
Đối với dạng dung dịch thuốc
Dung dịch 70% uống:
- Người lớn và trẻ em từ 12 tuổi trở lên: Uống liều 30 – 150ml
- Trẻ em từ 2 – 11 tuổi: Uống 2ml/kg.
Đối với dạng thụt trực tràng
- Người lớn và trẻ em từ 12 tuổi trở lên: Liều thường dùng để thụt là 120ml dung dịch 20 – 30%
- Trẻ em từ 2-11 tuổi: 30-60ml dung dịch 20-30%
Hiện nay trên thị trường còn có chế phẩm ở dạng gel thụt nhuận tràng. Thuốc đã được chia vào từng tuýp nhỏ. Có 2 dạng đóng gói sẵn theo liều cho người lớn và cho trẻ em. Dùng thuốc trước thời điểm dự định đi cầu 5-20 phút
- Người lớn: mỗi lần dùng 1 typ 6,25g
- Trẻ em: mỗi lần dùng 1 typ 3,75g
Lưu ý: Sorbitol có thể kết hợp sử dụng cùng với than hoạt. Than hoạt có khả năng hấp phụ các chất độc trong phân. Than hoạt khi uống cùng sorbitol sẽ giúp dễ uống hơn. Đồng thời, với tác dụng nhuận tràng của sorbitol, phân lỏng được thải ra ngoài sẽ kéo theo than hoạt và chất độc đã được nó hấp phụ ra khỏi cơ thể. Như vậy, chúng ta vừa có thể giảm tình trạng táo bón vừa có thể giải độc.
Liều khi sử dụng cùng than hoạt:
- Trẻ em: Uống dung dịch sorbitol 35% liều 4,3ml/kg kết hợp với than hoạt liều 1g/kg.
- Người lớn: Uống dung dịch sorbitol 70% liều 4,3 ml.kg kết hợp với than hoạt liều 1g/kg. Cứ 4 giờ uống 1 lần cho đến khi đi ngoài ra than hoạt
Lưu ý: Với dạng dung dịch, tùy vào mục đích và đối tượng sử dụng mà cần chọn nồng độ sorbitol phù hợp. Hãy chắc chắn rằng bạn đang sử dụng đúng loại dung dịch chúng tôi đã nêu ở trên để tránh tác dụng bất lợi khi dùng quá liều cho trẻ em. Nếu gặp khó khăn, hãy nhờ sự giúp đỡ từ nhân viên y tế gần nhất.
Ngoài ra, trên thị thường còn có chế phẩm ở dạng gel thụt nhuận tràng. Thuốc đã được chia vào từng tuýp nhỏ. Có 2 dạng đóng gói sẵn theo liều cho người lớn và cho trẻ em
5. Tác dụng không mong muốn
Sorbitol là loại thuốc khá an toàn, tuy nhiên thuốc vẫn gây một số tác dụng không mong muốn trên người dùng.
- Tác dụng phụ thường gặp: đầy hơi, buồn nôn nhẹ, kích ứng dạ dày, chướng bụng
- Tác dụng phụ hiếm gặp: dị ứng, tiêu chảy nặng, rối loạn nước – điện giải, giảm thị lực,..
Để hạn chế tác dụng không mong muốn xảy ra, người bệnh nên
- Tham khảo ý kiến bác sĩ, dược sĩ trước khi dùng thuốc
- Trình bày với bác sĩ, dược sĩ về tiền sử bệnh lý, các thuốc đang dùng
- Dừng thuốc và tới cơ quan y tế gần nhất nếu phát hiệu các triệu chứng bất thường khi dùng thuốc
5. Lưu ý khi sử dụng sorbitol
Để sử dụng thuốc Sorbitol đạt hiệu quả, người dùng cần lưu ý:
- Sử dụng thuốc theo chỉ định và hướng dẫn của nhân viên y tế
- Sorbitol chỉ là biện pháp hỗ trợ và không nên sử dụng lâu dài. Người dùng lưu ý không sử dụng thuốc này lâu hơn 1 tuần mà không có lời khuyên của bác sĩ.
- Cần tuân thủ chế độ liều như đã khuyến cáo khi dùng thuốc
- Không sử dụng thuốc cho phụ nữ có thai và cho con bú
- Không sử dụng cho trẻ em mà không có lời khuyên từ bác sĩ
Sorbitol có một số tương tác cần lưu ý khi sử dụng cùng 1 số loại thuốc sau:
- Thuốc điều trị viêm gan B Lamivudin: Sorbitol làm tăng nhu động ruột nên làm giảm thời gian lưu của Lamivudin từ đó làm giảm hấp thu, giảm tác dụng của thuốc.
- Thuốc chứa hoạt chất là Natri polystyren sulfonat: Sorbitol và Natri polystyren sulfonat có thể xảy ra tổn thương trong các mô của ruột.
6. Mua Sorbitol ở đâu – giá bao nhiêu?
Sorbitol có một số tên thương mại như: Cadisorb; Gel Atmonlax; Lactosorbit; Opesorbit; Rectilax; Tendisorbitol. Sorbitol dùng đường uống là thuốc OTC (thuốc không kê đơn). Do đó bạn có thể mua thuốc này ở các quầy thuốc mà không cần đơn của bác sĩ. Sorbitol đường dùng khác là thuốc ETC (thuốc kê đơn).
Giá trên thị trường dao động từ 20.000 – 40.000 1 hộp 20 gói x 5g
Trên đây là một bài viết tổng quan, đem lại cho bạn đọc góc nhìn tổng thể về thuốc sorbitol. Hy vọng những thông tin chúng tôi cung cấp trên đây sẽ giải đáp được phần nào thắc mắc của bạn đọc về loại thuốc nhuận tràng thẩm thấu này.
Nếu cần được tư vấn và giải đáp thắc mắc, bạn đừng ngần ngại liên hệ HOTLINE 19009482 để được các chuyên gia sức khỏe của Imiale A+ hỗ trợ tận tình.
>>> Tham khảo thêm về các thuốc trị táo bón:
Thuốc Duphalac (lactulose) trị táo bón – 9 thông tin cần biết
Bisacodyl – Thuốc nhuận tràng trị táo bón và lưu ý khi sử dụng
