Bifidobacterium BB-12 là chủng lợi khuẩn đường ruột được phân lập và nghiên cứu nhiều nhất trên thế giới. Hiện nay, các nhà khoa học đã chứng minh tác dụng của chúng, đặc biệt trên hệ tiêu hóa và hệ miễn dịch. Hãy cùng tìm hiểu về Bifidobacterium BB-12 và tác dụng ấy qua bài viết dưới đây!
Mục lục
1. Bifidobacterium BB-12 là gì?
Bifidobacterium BB-12 là tên thương mại của chủng lợi khuẩn Bifidobacterium animalis subsp. Lactis. BB-12, được bảo hộ và sở hữu bởi tập đoàn Chr.Hansen – tập đoàn sản xuất lợi khuẩn số 1 thế giới từ Đan Mạch. Chủng lợi khuẩn này thuộc chi Bifidobacterium và là chủng lợi khuẩn đường ruột quan trọng của cơ thể người. Chúng chiếm đến 91% trong hệ vi sinh vật ở trẻ sơ sinh, và giảm dần còn 3-7% ở người lớn.
2. Đặc điểm chung của chi Bifidobacterium
Chi Bifidobacterium có những đặc điểm:
- Là chủng Gram dương, không hình thành bào tử (tức chủng vi khuẩn này không có khả năng sinh sản vô tính) và không di có khả năng di chuyển.
- Hình que hoặc hình chữ Y cong, ngắn hay phân đôi.
- Sinh trưởng trong môi trường kỵ khí (môi trường ít oxy).
- Có khả năng lên men glucose, sinh ra acid lactic.
- Chống chịu được trong môi trường bất lợi như môi trường pH thấp
3. Phân loại các loài thuộc chi Bifidobacterium
Hiện nay, có khoảng 49 loài Bifidobacterium đã được tìm thấy trong hệ tiêu hóa người, mà phần lớn trong hệ tiêu hóa trẻ. Điều này khá dễ hiểu, vì đây là một trong những loài vi khuẩn đầu tiên cư trú tại đường tiêu hóa của trẻ sơ sinh.
Một số loài Bifidobacterium được xem là lợi khuẩn đường tiêu hóa:
- Bifidobacterium animalis: Hai chủng DN-173 010 và BB-12 thuộc loài này được nghiên cứu rộng rãi nhất, đặc biệt BB-12 được sử dụng trong các chế phẩm thương mại như men vi sinh.
- Bifidobacterium bifidum: Bao gồm một số chủng có mặt trong sữa lên men.
- Bifidobacterium longum: Được tìm thấy trong đường tiêu hóa của người, bao gồm nhiều chủng như BB536, SBT-2928, UCC 35624…
- Bifidobacterium Infantis: Một số chủng điển hình như 35264, 744 và immunitas…
- Bifidobacterium breve: Tìm thấy trong ruột già trẻ sơ sinh, có khả năng chống lại vi khuẩn hay nấm men gây hại.
4. Vị trí phân bố của Bifidobacterium BB-12 trong cơ thể
Bifidobacterium BB-12 tồn tại chủ yếu ở đường tiêu hóa, tập trung chủ yếu ở đại tràng. Tuy nhiên, chúng cũng được các nhà khoa học phân lập từ âm đạo, phân hay răng.
Các nhà khoa học cũng chỉ ra rằng điều kiện để vi khuẩn này phát triển tối ưu là pH từ 6-7, nhiệt độ tăng trưởng tối ưu là 37-41ºC. Ngoài điều kiện này, vi khuẩn hầu như không tăng trưởng.
5. Vai trò của Bifidobacterium BB-12 với sức khỏe con người
Bifidobacterium BB-12 mang lại nhiều lợi ích vượt trội cho sức khỏe con người, bao gồm các lợi ích trên tiêu hóa, miễn dịch, có vai trò trong phòng ngừa các bệnh lý mạn tính.
5.1. Vai trò trên tiêu hóa
Bifidobacterium BB-12 cư trú chủ yếu tại đường tiêu hóa. Chúng có khả năng bám dính, tạo thành hàng rào bảo vệ niêm mạc ruột, ngăn không cho vi khuẩn gây bệnh phát triển. Vì vậy, sử dụng lợi khuẩn Bifidobacterium BB-12 giúp cải thiện các vấn đề tiêu hóa như: Táo bón, tiêu chảy, các bệnh lý đại tràng, ngăn chặn viêm loét dạ dày…
Táo bón
Nhiều nghiên cứu đã được tiến hành để chứng minh rằng tác dụng của BB-12 với người bị táo bón.
Cụ thể, một thử nghiệm của Pitkala và cộng sự 2007, tiến hành thử nghiệm trên 209 người cao tuổi ở viện dưỡng lão. Nhóm này chia thành 2 nhóm nhỏ, một nhóm dùng BB-12 và một nhóm sử dụng giả dược (không chứa BB12) trong vòng một đến bảy tháng. Kết quả là, nhóm dùng BB-12 có số ngày đi tiêu bình thường là 26,9%, trong khi nhóm còn lại, số ngày đi tiêu bình thường chỉ chiếm 20% [1].
Một nghiên cứu khác trên 41 phụ nữ bị táo bón (tần suất đi tiêu ít hơn 8 lần mỗi 2 tuần) chỉ ra rằng, tần suất đi ngoài của nhóm sử dụng BB-12 có xu hướng cao hơn [2].
Như vậy có thể thấy, BB-12 cải thiện chức năng tiêu hóa, đặc biệt ở nhóm người bị táo bón.
Tiêu chảy
Các vi khuẩn sinh acid lactic, bao gồm cả BB-12 đã được chứng minh là ức chế vi khuẩn gây tiêu chảy, có tác dụng ngăn ngừa tiêu chảy cấp và cả tiêu chảy mạn tính.
Cụ thể, trong một nghiên cứu, các trẻ em nhập viện được phân ngẫu nhiên dùng sữa công thức có bổ sung BB-12 hoặc không. Sau đó, chúng được đánh giá hàng ngày về tần suất xuất hiện tiêu chảy và lấy mẫu phân để phân tích tìm virus Rotavirus (virus gây tiêu chảy ở trẻ nhỏ). Kết quả là, việc bổ sung sữa công thức với BB12 có thể làm giảm tỷ lệ mắc bệnh tiêu chảy cấp và Rotavirus ở trẻ em nhập viện từ 31% xuống còn 7% [3].
Một nghiên cứu khác trên 90 trẻ sơ sinh dưới tám tháng tuổi cho thấy, tỉ lệ mắc tiêu chảy ở trẻ em dùng sữa bổ sung BB-12 có xu hướng giảm. Cụ thể, có 38,6% trẻ bị tiêu chảy ở nhóm dùng giả dược giảm xuống còn 28,3% ở trẻ dùng BB-12 [4].
Đặc biệt, BB-12 giúp phòng ngừa tiêu chảy do sử dụng kháng sinh ở trẻ nhỏ. Khi dùng kháng sinh, lợi khuẩn đường tiêu hóa bị tiêu diệt, đồng thời sức đề kháng của trẻ còn kém nên dễ mắc tiêu chảy. Vì vậy, các nhà nghiên cứu đã tiến hành thử nghiệm trên các bệnh nhân được điều trị kháng sinh cefadroxil hoặc amoxicillin trong vòng 7 ngày. Kết quả thu được: BB-12 giúp phòng ngừa tiêu chảy, giảm thời gian mắc còn trung bình 2 ngày (so với 4 ngày ở nhóm chứng). Đồng thời, mức độ tiêu chảy do sử dụng kháng sinh của trẻ cũng giảm [5].
Những nghiên cứu trên đều cho thấy BB-12 có tác dụng giảm tỷ lệ mắc và thời gian tiêu chảy ở cả trẻ em và trẻ sơ sinh.
Các bệnh lý đại tràng
Lợi khuẩn BB-12 còn có vai trò cải thiện tình trạng viêm loét đại tràng, bệnh Celiac hay Hội chứng ruột kích thích…
Cụ thể, một nghiên cứu trên 214 người mắc Hội chứng ruột kích thích (IBS) cho kết quả dùng men vi sinh chứa BB-12 trong 1 tháng giúp cải thiện tất cả các triệu chứng đau bụng, đầy hơi, chướng bụng và khó đi tiêu [6].
Diệt trừ vi khuẩn H.pylori ở bệnh nhân viêm loét dạ dày
Phác đồ điều trị viêm loét dạ dày, đặc biệt ở những bệnh nhân dương tính với Helicobacter pylori, cần điều trị dài ngày. Đồng thời phác đồ chứa kháng sinh có thể gây ra những tác dụng phụ như nôn mửa, táo bón hay tiêu chảy, dẫn đến kém tuân thủ hay thất bại điều trị.
Các nghiên cứu đã chứng minh sử dụng chế phẩm sinh học chứa BB-12 cải thiện tình trạng tiêu chảy do kháng sinh và tăng tỉ lệ diệt trừ vi khuẩn Helicobacter pylori 1,2 lần [7].
5.2. Vai trò với hệ miễn dịch
BB-12 nói riêng và các lợi khuẩn nói chung tác động có lợi đến hệ miễn dịch thông qua các tế bào miễn dịch nằm ở ruột. Theo nghiên cứu, có đến 80% tế bào miễn dịch được tìm thấy trong ruột. BB-12 giúp phát huy tối đa khả năng miễn dịch của 80% tế bào này, tăng cường đề kháng của cơ thể.
Nghiên cứu khác đánh giá mức độ ảnh hưởng của BB-12 trên người bị cảm lạnh. Kết quả chỉ ra rằng việc bổ sung BB-12 làm tăng sức đề kháng của cơ thể, giúp rút ngắn thời gian mắc bệnh 1,5 lần (từ 6 ngày còn 4 ngày) và giảm mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng gây ra do nhiễm trùng hô hấp [7].
Một nghiên cứu trong phòng thí nghiệm đã chứng minh rằng, chuột sau khi tiêu thụ BB-12 có xu hướng tạo ra TNF-α (chất sinh ra khi có phản ứng chống viêm) cao hơn. Điều này chứng tỏ BB-12 có tác dụng chống viêm, làm giảm tình trạng viêm nhiễm đường ruột [8].
5.3. Vai trò phòng ngừa các bệnh lý mạn tính
Vai trò phòng ngừa các bệnh lý mạn tính của BB-12 đã được các nhà khoa học chứng minh. Cơ chế được cho là do BB-12 lên men chất xơ trong ruột già tạo ra các chất béo chuỗi ngắn (SCFAs). SCFAs cung cấp năng lượng cho các tế bào ruột già hoạt động bình thường, đồng thời đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa và điều trị một số bệnh lý mạn tính như tiểu đường, bệnh tim mạch, kém dung nạp… [9].
6. Kết luận
Qua những dữ liệu thu thập được, có thể khái quát một số đặc điểm chính về lợi khuẩn Bifidobacterium BB-12:
- Bifidobacterium BB-12 là vi khuẩn có lợi với hệ tiêu hóa, tập trung chủ yếu ở đại tràng.
- Có tác dụng cải thiện các bệnh lý tiêu hóa, tăng cường hệ miễn dịch, tăng cường phát triển trí não ở trẻ nhỏ đồng thời đẩy lùi nhiều bệnh lý mạn tính.
- Được sử dụng rộng rãi trong các chế phẩm thương mại: sữa chua lên men, men vi sinh…
- Nhạy cảm với một số kháng sinh, khi sử dụng kháng sinh lưu ý sử dụng cách nhau 2-3 giờ.
- Cần tích cực nghiên cứu vai trò của chúng với con người để ứng dụng trong chăm sóc sức khỏe.
Để tìm hiểu thêm thông tin chi tiết, vui lòng liên hệ với các chuyên gia của chúng tôi theo HOTLINE 19009482.
Tài liệu tham khảo:
[1]. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17653486/
[2]. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2761588/#
[3]. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7934445/#
[4]. https://journals.lww.com/jpgn/fulltext/
[5]. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24772726/
[6]. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15765388/
[7]. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/
