[Tổng quan] Inulin – Chất xơ hòa tan từ thiên nhiên

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo rằng trung bình mỗi ngày một người trưởng thành cần 25 gram chất xơ để đáp ứng nhu cầu cơ thể. Chất xơ được tìm thấy hầu hết ở trong các thực phẩm từ rau củ quả bao gồm chất xơ hòa tan và chất xơ không hòa tan. Inulin là một chất xơ hòa tan có nguồn gốc tự nhiên đóng vai trò quan trọng trong dinh dưỡng của con người. Hãy cùng tham khảo bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về Inulin.

Mục lục

1. Inulin là gì?
2. Nguồn gốc của Inulin
3. Làm thế nào để sản xuất được Inulin?
- Giai đoạn 1: Chế biến nguyên liệu thô
- Giai đoạn 2: Tinh chế thành phẩm
4. Vai trò quan trọng của Inulin đối với sức khỏe con người
5. Ứng dụng thực tế của Inulin trong đời sống

1. Inulin là gì?

Inulin là các chất xơ hòa tan có nguồn gốc từ tự nhiên, bản chất hóa học của Inulin có cấu trúc polysaccharide thuộc nhóm fructan. Các nhà khoa học đã tìm thấy Inulin trong khoảng 36.000 loài thực vật với các hàm lượng khác nhau.

Inulin được sử dụng như một chất thay thế prebiotics, chất béo, đường, chất điều chỉnh cấu trúc nhằm phục vụ đảm bảo sức khỏe con người.

Inulin được coi như là một prebiotics tự nhiên bởi:

Không bị tiêu hóa trong cơ thể
Được lên men có chọn lọc bởi các chủng vi sinh vật đường ruột
Là nguồn dinh dưỡng cho lợi khuẩn đường ruột

Ngày nay, Inulin được ứng dụng rất phổ biến trong thực tế với vai trò quan trọng với sức khỏe, đặc biệt là đường tiêu hóa.

2. Nguồn gốc của Inulin

Vào đầu những năm 1800, Valentine Rose – nhà khoa học người Đức lần đầu tiên đã phát hiện hoạt chất có tinh thể hình cầu từ rễ cây Elecampane (Inula helenium) – hay còn gọi là cây Thảo mộc hương. Đến năm 1817, Thomson đã đặt tên chúng là Inulin và ngày càng được phát hiện, nghiên cứu nhiều hơn.

Ước tính cho thấy, Inulin có mặt trong hơn 3000 loài rau xanh điển hình là cây diếp xoăn, actiso, củ thược dược, măng tây, chuối, lúa mì,…

Inulin tồn tại ở trong các bộ phận khác nhau với các hàm lượng khác nhau, tham khảo bảng dưới đây:

3. Làm thế nào để sản xuất được Inulin?

Inulin hiện nay thường được bào chế bằng rễ cây diếp xoăn thông qua 2 giai đoạn: chế biến nguyên liệu thô và tinh chế thành phẩm.

Giai đoạn 1: Chế biến nguyên liệu thô

Ở giai đoạn này, rễ cây diếp xoăn được thu hái, rửa sạch và thái nhỏ. Nguyên liệu được nghiền nhỏ vào tháp chiết ngược dòng ở nhiệt độ 70 – 80 độ C trong vòng 1 – 2 giờ. Sau đó bỏ bã nguyên liệu, thu được dịch chiết chứa Inulin.

Giai đoạn 2: Tinh chế thành phẩm

Đây là giai đoạn quan trọng để thu được Inulin đảm bảo về chất lượng cũng như hàm lượng.

Dịch chiết Inulin thu được ở giai đoạn đầu được lọc, sau đó hòa với nước vôi trong sục khí CO2 liên tục để loại bỏ tạp chất khó tan bằng phương pháp kết tủa.

Tiếp theo lọc dịch chiết với phương pháp trao đổi ion để loại các tạp còn lại như: ion kim loại nặng, muối,…

Dịch chiết còn lại lọc qua màng lọc 0.2 mcm để loại bỏ các vi khuẩn, nấm để thu được dịch lọc tinh khiết

Cuối cùng, Inulin được cô bay hơi rồi phun sấy, thu được bột Inulin.

4. Vai trò quan trọng của Inulin đối với sức khỏe con người

4.1. Tăng cường sức khỏe đường ruột, giảm nguy cơ mắc các bệnh đường tiêu hóa

Inulin bản chất là chất tiền sinh học có tác động tích cực lên đường ruột cũng như hệ thống vi sinh vật như:

Duy trì độ pH của ruột bằng cách tạo ra lactate và acetate
Cho các vi khuẩn khác ăn các chất chuyển hóa mà chúng tạo ra
Ngăn chặn mầm bệnh và vi khuẩn cơ hội
Điều chỉnh hệ thống miễn dịch
Cung cấp và hỗ trợ sản sinh vitamin B và K cho cơ thể

Butyrate là nguồn cung cấp nhiên liệu chính cho lớp niêm mạc ruột. Nó giúp giữ cân bằng hệ vi sinh vật và ngăn ngừa các tình trạng viêm nhiễm.

Có rất nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng Inulin đóng vai trò quan trọng giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh về tiêu hóa như: viêm ruột mãn tính (IBD), viêm loét đại tràng, ung thư đại tràng, bệnh Crohn,…

Năm 2005, Hoentjen và cộng sự đã xác định rằng việc sử dụng kết hợp Inulin và Oligofructose làm giảm tình trạng viêm ruột mãn tính
Việc kết hợp Inulin với Lactobacillus LA-5 và Bifidobacterium BB-12 cải thiện rõ rệt viêm đại tràng, tăng cường hệ vin sinh vật và nâng cao hệ thống miễn dịch.

4.2. Hỗ trợ cải thiện táo bón vượt trội

Inulin là chất xơ hòa tan hỗ trợ cải thiện táo bón nhanh chóng và vượt trội nhờ cơ chế:

Làm giảm pH đường ruột
Tăng cường khối lượng phân
Tăng cường bài tiết nước làm mềm phân
Kích thích nhu động ruột
Là prebiotic – thức ăn của lợi khuẩn, giúp lợi khuẩn đường ruột phát triển, cải thiện các vấn đề tiêu hóa.

Việc cung cấp bổ sung Inulin cho những người bệnh táo bón là một giải pháp rất được khuyến khích sử dụng bởi tính hiệu quả và an toàn.

4.3. Kiểm soát lượng đường trong máu

Một nghiên cứu được thực hiện năm 2013 liên quan đến 49 phụ nữ mắc tiểu đường tuyp 2 cho thấy rằng bổ sung Inulin làm giảm đáng kể lượng đường trong máu lúc đói và chỉ số HbA1C (một chỉ số đánh giá ở bệnh nhân tiểu đường).

Một nghiên cứu khác được công bố trên tạp chí Journal of Diabetes Research – Tạp chí nghiên cứu về bệnh tiểu đường cũng cho một kết quả tương tự.

4.4. Tác động lên quá trình chuyển hóa lipid

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc bổ sung inulin vào trong khẩu phần ăn sẽ giúp làm giảm triacylglycerol và cholesterol, đặc biệt ở những bệnh nhân có chỉ số lipid máu cao. Inulin tác động lên quá trình hình thành các lipogens, chống lại sự tích tụ của triacylglycerol trong gan vậy nên có ảnh hưởng tích cực đến chuyển hóa lipid trong cơ thể và tình trạng gan nhiễm mỡ.

4.5. Nuôi dưỡng các lợi khuẩn đường ruột

Hệ thống vi sinh vật trong cơ thể rất đa dạng và phong phú. Đặc biệt tại đại tràng có hơn 400 loại vi khuẩn sinh sống. Inulin được coi là nguồn dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của chúng. Đồng thời, Inulin kích thích sự phát triển của vi khuẩn có lợi, hỗ trợ loại trừ hại khuẩn và cải thiện sức khỏe đường ruột

4.6. Ngăn ngừa nguy cơ ung thư đại tràng

Năm 2007, Rafter và cộng sự đã nghiên cứu và cho thấy rằng sự bổ sung Inulin, kết hợp với lợi khuẩn Lactobacilus rhamnosus và Bifidobacterium lactis có thể làm giảm nguy cơ ung thư đại tràng ở người.

Bằng cách thiết lập cân bằng hệ vi sinh đường ruột, kích thích sản xuất butyrate thông qua quá trình lên men kị khí và việc thay đổi thành phần acid béo chuỗi ngắn, Inulin làm giảm khả năng phát triển của các tổn thương ác tính.

4.7. Tăng cường hấp thu canxi, magie, sắt

Nhờ cơ chế làm giảm pH đường ruột, tham gia vào quá trình vận chuyển xuyên màng Inulin giúp tăng cường hấp thu canxi, magie, sắt. Việc bổ sung đủ canxi, magie, sắt giúp xương chắc khỏe và đảm bảo các hoạt động khác của cơ thể.

4.8. Hỗ trợ kiểm soát cân nặng, cung cấp chất xơ ăn kiêng

Inulin tác động vào hormon GIT – một hormon liên quan đến cảm giác thèm ăn của con người trong cơ thể. Chất xơ là phần không chứa calorie không thể tiêu hóa được của carbohydrate. Nó giúp cơ thể có cảm giác no bằng cách làm chậm tốc độ tiêu hóa thức ăn của dạ dày. Do đó, khiến con người giảm cảm giác thèm ăn, hỗ trợ kiểm soát được cân nặng.

Điều này thể hiện rõ trong một thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng năm 2017 được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng Lâm sàng Hoa Kỳ, các nhà nghiên cứu đã đánh giá được rằng việc sử udngj Inulin sẽ giúp các trẻ có cảm giác no lâu hơn và tiêu thụ ít thức ăn hơn.

Ngoài ra, Inulin còn giúp cung cấp lượng chất xơ cần thiết cho người ăn kiêng.

4.9. Cải thiện giấc ngủ

Sử dụng Inulin với vai trò như một prebiotics sẽ giúp cơ thể cải thiện được giấc ngủ. Ngày nay, các nghiên cứu về mối liên hệ trục não – ruột vẫn đang được các nhà khoa học tìm tòi và nghiên cứu chuyên sâu. Và các nhà khoa học có niềm tin rằng có một mối quan hệ nhất định giữ hệ vi sinh đường ruột với não bộ thông qua hệ thống thần kinh.

4.10. Tăng cường hệ thống miễn dịch

Đường ruột là nơi chiếm 70% hệ thống miễn dịch của cơ thể, vì vậy hệ tiêu hóa được coi như là thành trì để bảo vệ cơ thể con người.

Inulin được đánh giá giúp tăng cường hệ thống miễn dịch của cơ thể do gián tiếp kích thích chức năng tế bào T, tế bào NK và các hoạt động thực bào thông qua sự thay đổi nồng độ của vi khuẩn acid lactic trong đường tiêu hóa.

Việc bổ sung Inulin thông qua chế độ ăn hàng ngày là một biện pháp tối ưu để tăng cường hệ thống miễn dịch của cơ thể.

4.11. Hỗ trợ sức khỏe tim mạch

Inulin có vai trò tích cực trong việc kiểm soát lipid máu của cơ thể. Điều này tác động rất tốt lên hệ tim mạch và giúp đảm bảo được sức khỏe tim mạch. Việc đảm bảo nồng độ triglycerol và cholesterol giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch nguy hiểm như ngồi máu cơ tim, bệnh mạch vành,…

5. Ứng dụng thực tế của Inulin trong đời sống

Inulin đã được ứng dụng trong rất nhiều ngành nghề trong đời sống, đặc biệt liên quan đến thực phẩm và y tế sức khỏe.

Inulin được sử dụng như:

Các prebiotics: thực phẩm chức năng, thực phẩm bảo vệ đường ruột,…
Thay chế cho chất béo bởi cấu trúc là các phân tử polyme chuổi dài. Điều này được áp dụng thực tế trong thực phẩm của người ăn kiêng
Sử dụng thay thế đường bởi độ ngọt của Inulin
Chất xơ dinh dưỡng cho cơ thể

Imiale A+ là sản phẩm đầu tiên và duy nhất tại Việt Nam bổ sung chất xơ hòa tan Inulin hàm lượng cao cùng lợi khuẩn thiết yếu đường ruột Bifidobacterium BB-12 và Lactobacillus LA-5. Inulin vừa giúp cải thiện tiêu hóa, vừa là thức ăn nuôi dưỡng lợi khuẩn hiệp đồng tác dụng cải thiện các vấn đề tiêu hóa và tăng cường đề kháng. Hiệu quả của Imiale A+ đã được chứng minh qua hơn 450 nghiên cứu lâm sàng và được các tổ chức quốc tế uy tín chứng nhận như FDA – Hoa Kỳ, EFSA – Châu Âu và được Tổ chức Tiêu hóa thế giới khuyên dùng.

>>> Xem thêm: 450 nghiên cứu lâm sàng chứng minh hiệu quả và an toàn của Imiale A+

Tổng kết: Inulin là một chất xơ hòa tan cần thiết với sự phát triển của cơ thể. Chúng có rất nhiều vai trò đối với cuộc sống như: đảm bảo hệ khuẩn chí đường ruột, dự phòng bệnh đường tiêu hóa, tim mạch,… Việc ứng dụng Inulin vào trong công nghiệp sản xuất cũng rất đa dạng với nhiều vai trò khác nhau. Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về Inulin – chất xơ hòa tan từ thiên nhiên và những lợi ích tuyệt vời của nó đối với sức khỏe

Tài liệu tham khảo: